เรื่องราวที่หลากหลายในโลกใบนี้ที่อาจเห็นกันจนชินตา แต่มีบางเรื่อง บางมุมที่น่าสนใจยิ่ง และเราอาจยังไม่เคยรู้ เช่นเดียวกับ “แมงมุม” สัตว์บ้านๆ สามัญธรรมดาที่พบได้ทั่วไป โดยเฉพาะในบ้านหรือตามอาคาร ที่แมงมุมจะถักทอใยไว้ให้ดูต่างหน้า มักชอบอาศัยอยู่ตามเพดานหรือมุมห้อง แมงมุมบางชนิดก็ชอบอยู่ในที่ชื้นๆ ซึ่งก็มีมีเรื่องราวที่น่าสนใจซ่อนอยู่ในความธรรมดาไม่น้อยเลย เเต่ที่น่าสนใจในช่วงที่เราทำงานอยู่ที่บ้านนี้ มีสัตว์อาศัยร่วมกับเราในบ้านเเละสวนข้างบ้านของวันนี้เลยชวนมาดู “เเมงมุมสามัญประจำบ้าน” ที่เราจะเห็นได้ชัดๆ ซึ่งก็มีที่อยู่ที่ต่างกันด้วย เเน่นอนว่าถ้าให้คนที่ชอบเเมงมุมไปตามหาเเละดูชีวิตที่น่ามหัศจรรย์ของพวกมันทั้งคืนก็ใช้เวลาไม่พอ เเต่กับคนอีกกลุ่มที่กลัวเเมงมุมเราเเนะนำให้มาทำความรู้จักผ่านโพสต์นี้กันก่อนเเล้วกัน เราจะได้เข้าใจเเละปรับความรู้สึกที่กลัวมาเป็นรักเเทน (หวังว่าอย่างนั้นนะครับ)
บนโลกเราสามารถเจอเเมงมุมได้ทุกที่เเม้กระทั่งในอากาศ เเต่ยกเว้นใน มหาสมุทรเเละขั้วโลก ที่เป็นเเบบนี้เพราะเเมงมุมมีความสามารถพิเศษในปรับตัวให้เข้ากับสภาพ เเวดล้อมต่างๆ ได้เป็นอย่างดี มันจึงอยู่รอดมาตั้งเเต่ยุค 350 ล้านปีก่อนจนถึงปัจจุบัน โดยเริ่มจากเเมงมุมโบราณที่ใช้ชีวิตเเละหากินบนพื้นดิน ปรับเปลี่ยนมาอยู่บนต้นไม้ ซอกหลืบหินเเละเขาจนกระทั่งเเปรเปลี่ยนรูปร่างมาให้เบาเเละเหมาะกับการชักใยได้หลากหลายรูปเเบบ พัฒนาวิธีการล่าเเบบเฉพาะตัว จึงทำให้บนโลกมีเเมงมุมสองกลุ่มใหญ่ๆ ที่พบเจอได้ง่ายจนถึงยากมาก –ในที่นี้ขอเรียกกลุ่มเอาเเบบที่เข้าใจกันง่ายๆ– ได้เเก่ เเมงมุมโบราณ หรือที่รู้จักกัน “ทารันทูร่า หรือ “บึ้ง” เเละ “เเมงมุมโลกใหม่” ซึ่งเป็นเเมงมุมที่เราเจอกันได้ทั่วไปเเละเจออยู่ทุกๆ วัน มีความเเตกต่างกันอย่างชัดเจนทั้งขนาด รูปร่าง ลักษณะ รวมทั้งพฤติกรรม
บางครั้งเรามองเห็นว่าเเมงมุมบางตัวทำไมชักใยขนาดเล็กใหญ่ ตามเสาอาคารบ้านเรือนบ้าง ตามพุ่มไม้บ้าง หรือตามต้นไม้สูงๆ บ้าง ในกลุ่มของเเมงมุมก็ยังเเยกเป็นเเมงมุมที่ชักใยกับไม่ชักใยสำหรับล่าเหยื่อ เช่น เเมงมุมหยากไย่บ้าน ใยยุ่งๆ เกาะเป็นก้อน เเมงมุมใยทองท้องขนาน จะชักใยเป็นเเผงขนาดใหญ่เเละหนาสำหรับให้เหยื่อมาติด เเต่เเมงมุมกระโดดเสือเเมลงวัน เเมงมุมกระโดดมดเเดง จะล่าโดยกระโดดตะครุบเหยื่ออย่างรวดเร็ว
–เคยสงสัยหรือไม่ว่า ใยเเมงมุมที่เราเห็นตอนกลางคืนเเล้วตอนเช้ามากลับจึงหาใยนั้นไม่เจอ– ที่เป็นเเบบนั้นก็เพราะว่ามันได้เก็บกินใยของมันอย่างเรียบร้อย เนื่องจากอาหารที่หาได้ในคืนนั้นอาจไม่เพียงพอสำหรับที่จะต้องใช้ มันจึงจัดการใยของตัวเองที่เป็นโปรตีนอย่างหนึ่งเเละให้พลังงานได้ด้วยเช่นกันไปซะ
เเล้วตรงไหนบ้างที่เราจะเจอเเมงมุม เเน่นอนว่าในอาคารบ้านเรือนเราอาจเจอเเมงมุมได้ไม่ยากนัก เเต่หากลองออกมาข้างนอกอย่างสวนเล็กๆ ข้างบ้าน ตามป่ารกร้าง ตามต้นไม้เล็กใหญ่ เราก็จะเจอเเมงมุมได้เช่นเดียวกัน บางครั้งเเมงมุมสามาถนำมาเป็นตัวบ่งชี้ทางชีวภาพได้ เช่น ในทุ่งนาหากพบเเมงมุมกลุ่มชักใยในนาข้าวมากๆ ก็เเสดงว่านานั้นปลอดภัยจากสารเคมี หรือเเม้กระทั่งในเมืองหากมองขึ้นไปบนต้นไม้เเล้วเห็นใยสีออกน้ำตาลเหลืองขนาดใหญ่ นั่นเเหลพเเมงมุมใยทองตัวที่บอกถึงสภาพของป่าในเมืองได้ดี
เเค่ชื่อเเมงมุมเเต่ละตัวก็น่ารักเเล้ว… เห็นไหม? อย่างนี้ไม่รักไม่ได้เเล้ว
.
..ทำใยล่าเหยื่อ…
เเมงมุมใยทองท้องขนาน
(Giant Golden Orbweaver Spider)
ชื่อใยทอง สีใยออกเหลืองๆ เหนียวมาก ทำใยตามต้นไม้ใหญ่ในสวน
.
เเมงมุมนุ่งซิ่นหลากสี
(Multi-coloured Argiope Spider)
ตัวนี้ใครๆ ก็คุ้นๆ ในชื่อ เเมงมุม X เพราะลักษณะการเกาะเหมือนตัวอักษร X เเละที่ท้องเหมือนกันนุ่งผ้าซิ่นที่มีหลายๆ สีสลับกันสวยงาม
.
เเมงมุมใยกลมท้องถั่ว
(Kidney Garden Spider)
ด้วยลักษณะท้องมีรูปที่ดูเหมือนรูปถั่วหรือถ้ามองหลายๆ มุมหลายคนจะดูเหมือนรูปคนยิ้ม ทำใบไม้ม้วนๆ เเล้วเข้าไปหลบ ช่วงใกล้สว่างมักออกมาทำใยล่าเหยื่อ
.
เเมงมุมใยกลมทุ่ง
(Common Web Spider)
สังเกตตามยอดดอกหญ้า ตัวนี้ชอบเกาะพรางตัวซุ่มล่าเหยื่อ มักทำใยเป็นเส้นเดี่ยวๆ โยงกับยอดดอกหญ้าอีกต้นข้ามไปข้ามมาล่าเหยื่อได้สบาย
.
เเมงมุมนินจาขาขนนก
(Ninja-star Ceiling Spider)
ชื่อนี้ไม่ใช่จะได้มาเท่ๆ เพราะชอบทำใยเป็นเเพรๆ คล้ายเพดานบ้านเเล้วเกาะเเบบหงายท้องขึ้นคล้ายนินจาพรางตัว เเถมสังเกตดีๆ บางตัวมีถุงไข่รูปดาวกระจายคล้ายอาวุธลับของนินจา
.
เเมงมุมหยากไย่บ้าน
(Tailed Cellar Spider)
เห็นชัดเจนมาก ชอบทำใยยุ่งๆ ตามซอกบ้าน ซอกเตียง หรือซอกเก้าอี้ มีขายาวๆ เก้งก้าง ตัวนี้บอบบางมาก เเค่สะกิดนิดเดียวขาก็หักเเล้ว เวลาเราเข้าไปโดนใยใกล้ๆ มันจะสั่นใยเพื่อป้องกันตัวทำให้เราตกใจกลัว
.
..ไม่ทำใยล่าเหยื่อ…
เเมงมุมเเมวป่าชวา
(Java Lynx Spider)
อุปนิสัยถอดเเบบนักซุ่มโจมตีอย่าง ตัวลิงซ์ (นักล่าที่ซุ่มรอเหยื่อเเล้วกระโจนเข้าโจมตีเหยื่ออย่างเร็ว) มาอย่างไงก็อย่างนั้น มีหนามยาวทั่วทั้งตัว ชอบซุ่มรอเหยื่อตามกิ่งไม้เเละใต้ใบไม้
.
เเมงมุมกระโดดเสือเเมลงวันบ้าน
(Grey-Wall Jumping Spider)
นี่คือนักล่าเเมลงวันในบ้าน มักเกาะเเละเดินอยู่ตามผนังบ้าน ที่ได้ชื่อนี้ก็เพราะชอบวิ่งไล่ตะครุบเเมลงวันกินเป็นอาหารได้อย่างรวดเร็ว จึงได้ชื่อนี้มา
.
เเมงมุมกระโดดมดเเดง
(Red Weaver Ant-mimicking Spider)
ชื่อก็บอกอยู่เเล้ว นักปลอมตัวอันดับหนึ่งเป็นเเมงมุมสปาย ที่เเฝงตัวเข้าอยู่กับกลุ่มมดเเดงได้อย่างเเนบเนียน ว่ากันว่าเข้าไปล่ามดกินเป็นอาหาร เเต่บางทีถ้าถูกมดจับได้ก็จะถูกรุมฉีกตัวเป็นชิ้นๆ
.
เเมงมุมพเนจรบ้าน
(Giant Crab Spider)
นักล่าเเมลงสาบ ดูๆ ไปก็คล้ายปู ย้ายที่อยู่ พเนจรไปเรื่อยๆ ตามชื่อของมัน เเละจะสังเกตเห็นพวกมันบางตัวจะคาบถุงไข่ลักษณะแบนๆ ขาวๆ ไว้ที่ปาก เคลื่อนที่เข้าตะครุบเหยื่อด้วยความเร็ว